Dzisiaj wpadła mi w ręce mapa Królestwa Polskiego z 1863 roku. Pokazuje dość dokładnie m.in. tereny parafii Malice Kościelne. A co wtedy się tam działo?
Malicami i Leszczkowem włada Mateusz Pomorski herbu Trzy Gwiazdy, podpułkownik legionów Napoleona, powstaniec Listopadowy, świeży małżonek Weroniki z Markowskich, protoplasta późniejszych właścicieli obydwu majątków.
W parafii Malice Kościelne urodziło się 142 dzieci, 28 par zawarło sakrament małżeństwa, 91 osób dokonało żywota. To dopiero był przyrost naturalny, liczony w dziesiątkach procent!
Księga metrykalna
22 stycznia Wybuchło Powstanie Styczniowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu. Swoim zasięgiem objęło całe terytorium Królestwa Polskiego w tym i okolice Opatowa.
„Bitwa” Artura Grottgera z cyklu POLONIA
25 listopada generał wojsk powstańczych Józef Hauke-Bosak wraz ze swymi oddziałami zaatakował garnizon wojsk rosyjskich stacjonujący w Opatowie. 180 rosyjskich żołnierzy nie było w stanie odeprzeć ataku rozentuzjazmowanych powstańców czego efektem było wyparcie ich z miasta. Powstańcy przejęli kasę powiatu a następnie wycofali się w kierunku Suchedniowa.
Parafią Malice Kościelne administruje Ksiądz Ignacy Dzisiewski, urodzony w 1819 roku w Staszowie z Filipa i Józefy Bieńkowskiej. W 1832 roku ukończył szkołę elementarną w Staszowie. Tuż po niej pracował w tamtejszej kancelarii rejenta i magistracie w Oleśnicy. W latach 1834-1837 uczęszczał do Szkoły Obwodowej w Sandomierzu. W 1839 ukończył Gimnazjum w Kielcach. Rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu. Święcenia Kapłańskie przyjął 30 lipca 1843 roku w Warszawie. Zaraz po nich został wikariuszem w parafii Wiązownica gdzie przebywał do 1847 roku. Następnie trafił jako wikariusz do Staszowa. 31 października 1847 objął probostwo w Malicach. Jak go opisują inni był cichy, łagodny, przykładny, lubiący naukę, oddający się malarstwu. W trakcie jego bytności w malicach przeprowadzał restaurację kościoła. Niestety bardzo drogą i nieudaną (został zatrudniony niesumienny majster z Sandomierza). W nowo wybudowanej kamiennej dzwonnicy popękały ściany pod ciężarem dwóch małych dzwonów. Organistówka została wybudowana z „płaczącego kamienia”, który trzyma wilgoć i jest niewskazany do budowy budynków mieszkalnych. Zaangażował się w ruch powstańczy. 25 marca 1864 ksiądz Ignacy został aresztowany przez władze carskie w związku z niezałożeniem szat liturgicznych podczas odczytywania w kościele aktu uwłaszczenia chłopów przez cara mimo sprzeciwu naczelnika wojennego. Trafił pod sąd wojenny jako przestępca polityczny. Przebywał w areszcie śledczym w Radomiu. Finalnie został wypuszczony na wolność i ukarany 50 rublami kontrybucji za to, że „jedynie z uporu nie włożył na siebie komży”. Niestety w areszcie nabawił się „choroby piersiowej” i w jej konsekwencji 11 grudnia 1866 roku zmarł na suchoty wciąż piastując funkcję proboszcza Malic.
Akt zgonu Księdza Ignacego Dzisiewskiego
Na starym cmentarzu w Malicach pochowany jest również jego brat, Jan, który zmarł w 1850 roku. Był on Kancelistą Rządu Guberialnego Warszawskiego, mieszkańcem Malic.
25 letni Jan Dzisiewski zmarł 29 Października 1850
Źródła:
http://www.parafiawiazownica.pl/duszpasterze
http://sbc.wbp.kielce.pl/dlibra/plain-content?id=11960
http://bc.radom.pl/dlibra/plain-content?id=1022
http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=1296
http://www.pbc.rzeszow.pl/publication/6892
https://pl.wikipedia.org/wiki/1863
About the author
- More at
